Mihrimah Sultan Cami | Mimarlık Aşk İle Birleşince…
Mihrimah Sultan Cami
İstanbul’da Gezilecek Yerler‘in başında gelen Mihrimah Sultan Cami, yolu Üsküdar’a düşenlerin mutlaka ziyaret etmeleri gereken dini bir yapıdır. Mimar Sinan’ın aşık olduğu, Kanuni Sultan Süleyman’ın kızı olan Mihrimah için yaptığı ve günümüzde hâlâ ibadete açık olan bu caminin tarihini ve mimarisini gelin birlikte inceleyelim.
Türkiye’de bulunan ve ibadete açık olan hiçbir ibadethanede giriş ücreti bulunmamaktadır. Tüm camilerde, cemevlerinde, sinagoglarda ve kiliselerde giriş ücretsizdir.
- Bayların kısa şort, bayanların ise başları açık veya kısa etek, pantolon ile ziyaret etmesi uygun değildir.
- Özellikle cuma namazı ve vakit namazlarında ziyaret etmek yerine, iki namaz vakti arası ziyaret etmek daha uygun olacaktır.
- Cami gün boyunca ibadete açık olduğu için ziyaret sırasında ve ibadet alanı çevresinde sessiz olmak, ibadet edenlere saygı göstermek daha uygun olacaktır.
- Cami içerisinde fotoğraf ve video çekimi için görevli kişilerden kesinlikle bilgi alınmalıdır.
Kanuni Sultan Süleyman’ın güzeller güzeli kızı Mihrimah, bir gün Mimar Sinan‘ı huzuruna çağırır ve kendisi adına bir cami inşa etmesini ister. Hünkarın kızına aşık olan fakat evli olduğu ve kendisinden 33 yaş küçük olduğu için duygularını gizlemek zorunda kalan Sinan, Mihrimah’ın bu talebi doğrultusunda hızlıca harekete geçer. Sultan’ın “Yerini sen seç” demesi üzerine 1540 yılında Üsküdar’da bir cami yapmaya başlar ve camiyi 1548 yılında bitirir. Mihrimah Sultan Cami adını alan yapı, tam da sahil kenarında, şahane bir manzaraya sahiptir.
İlerleyen yıllarda Sultan’ın adına bir cami daha inşa eden Sinan, konum için İstanbul’un 6. tepesi olan Edirnekapı’yı seçmiştir. Bu konumu seçmesinin ise çok derin bir anlamı ve hikayesi vardır. Sultan’a olan aşkını ölümsüzleştirmek isteyen olağanüstü matematik zekasına sahip olan Başmimar ince hesaplar yapmaya başlar. Bu ince hesapların sonucu o kadar duygusaldır ki… Mihrimah Sultan’ın doğum günü olan 21 Mart’ta her yıl Edirnekapı’daki caminin tek minaresinin arkasından kıpkırmızı güneş batarken, Üsküdar’daki caminin ardından ay doğmaktadır. ”Güneş ve Ay” anlamına gelen Mihrimah ismi, bu iki caminin mimarisi ile çok daha anlamlı bir hal almıştır.
Mihrimah Sultan Cami‘nin bölümleri şu şekildedir;
- Cami
- Medrese
- İmaret
- Tabhane
- Sıbyan Mektebi
- Kervansaray
- Çeşme
Günümüze ulaşan kısımları ne yazık ki cami, medrese ve sıbyan mektebi ile sınırlıdır. Sıbyan mektebi bugün Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Çocuk Kütüphanesi olarak kullanılmaktadır.
Tek şerefeli iki minareye sahip Mihrimah Sultan Cami, 10 metre çaplı bir kubbeye sahiptir. Anadolu yakasında konumlanan ve geçmişin izlerini taşıyan bu cami, Klasik Osmanlı mimarisinin en güçlü örneklerinden biridir. Mukarnaslı mihrabı ve mermerden yapılmış minberi bunun kanıtıdır. Cami etekleri yerleri süpüren bir kadın şeklindeki çizgiler ile süslenmiştir.
27,30 x 21,80 metrelik bir alana oturtulan caminin kubbesinin kanat ve mihrap tarafı yarım kubbeler ile desteklenmiştir. Çapı 11,40 metre, merkezi 24,20 metre yüksekliğinde olan ana kubbe, dört kollu ayaklara binen sivri kemerlere oturtulmuştur. Son cemaat yerinin iç revakı yüksek ve beş kubbelidir ve denize bakan tarafında bulunan yirmi köşeli mermer şadırvan, avlunun bir kısmını son cemaat yerine ilave edilerek denizden gelecek rüzgara karşı korunmalı şekilde yapılmıştır.
Caminin ön avlusu diğer camilere kıyasla küçüktür fakat sağ yan ve kıble tarafları geniştir.
Külliyenin 16 odadan oluşan ve günümüzde sağlık merkezi olarak kullanılan medresesi; Mihrimah Sultan’ın iki oğluna, Rüstem Paşa’nın oğlu Osman Ağa’ya ve Kaptan-ı Derya Sinan Paşa’ya ait türbeler günümüze ulaşan yapılardır. Kubbeli bir sundurmaya sahip olan Sıbyan Mektebi, günümüze ulaşan külliye içindeki bir diğer yapıdır.
Tabhane, 1772 yılındaki yangından sonra yok olmuş, Külliye Hanı’nın ve İmareti’nin kalıntıları tamamıyla silinmiştir.
Üsküdar’da ve yakın çevresinde gezilecek diğer yerleri sizler için araştırdık. İsimlerine aşağıda, konumlarına ise isimlerinin üzerine tıklayarak ulaşabilirsiniz.
- Kız Kulesi
- Salacak Sahili
- Beylerbeyi Sarayı
- Beylerbeyi Sarayı Deniz Köşkü Selamlık
- Beylerbeyi Sarayı Harem Köşkü
- Ahır Köşkü
- Atik Valide Cami
- Selimiye Kışlası
- 3. Ahmet Çeşmesi
- Bizans Sarnıcı
- Hüseyin Avni Paşa Çeşmesi
- Fethipaşa Korusu
- Ortodoks Kilisesi
- Abbas Ağa Çeşmesi
Üsküdar’da iskeleye ve marmaraya bir iki dakika yürüme mesafesinde, Salacak Sahilinde bulunmaktadır.
Eminönü, Karaköy, Beşiktaş, Kabataş bölgelerinden vapur ile diğer bölgelerden ise otobüs veya marmaray ile ulaşım mümkün. Tüm toplu taşıma araçlarında İstanbul Kart geçmektedir, tarife ücreti 3,60 TL dir.
Adres: Salacak Sahili, Mimar Sinan, Üsküdar/İstanbul
Şahane manzaraya sahip Üsküdar ilçesinde cami ziyaretiniz sonrası Salacak Sahilinde dolaşabilir, Kız Kulesi’ne karşı közde pişmiş kahvenizi yudumlayabilir, yeşillik görmek isterseniz rotanızı Fethipaşa Korusu’na çevirebilirsiniz.
Keyifli geziler dilerim. 🙂
Diğer yazılarımızı okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
Teşekkürler. Bilgilendirici bir yazı olmuş. Emeğinize sağlık
Değerli yorumunuz için çok teşekkür ediyorum İsmail Bey. Faydalı olabilmek tek temennim.